Cảnh báo xâm hại tình dục trẻ em

 Thưa bà, vấn nạn xâm hại tình dục trẻ em trong thời gian qua đang khiến dư luận hết sức phẫn nộ, là người phụ trách công tác chăm sóc và bảo vệ trẻ em của tỉnh, bà có suy nghĩ gì?

Trả lời: Với trách nhiệm là Trưởng Phòng Bảo vệ, chăm sóc trẻ em và Bình đẳng giới thuộc Sở Lao động -Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Thuận được phân công phụ trách tham mưu và theo dõi công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em trên địa bàn tỉnh. Trước những vụ việc xâm hại trẻ em, đặc biệt là xâm hại tình dục trẻ em trong thời gian qua và những năm gần đây tại một số địa phương trong nước nói chung và tỉnh ta nói riêng đã kiến nhiều gia đình có trẻ em lo lắng và gây bức xúc, phẫn nộ trong dư luận xã hội. Theo tôi, tình hình trẻ em bị xâm hại tình dục cả nước có xu hướng tăng, diễn biến phức tạp và nghiêm trọng. Một số vụ xảy ra trong thời gian dài mới bị phát hiện, nạn nhân của những vụ xâm hại tình dục có cả những trẻ em còn rất nhỏ tuổi và đối tượng xâm hại tình dục trẻ em đa phần là những người quen của trẻ em như: hàng xóm, anh em họ hàng, thầy giáo, cán bộ, nhân viên của nhà trường, thậm chí là bố dượng, cha đẻ. Tất cả những vụ việc xâm hại tình dục trẻ em xảy ra trong thời gian gần đây theo thông tin đài, báo và mạng xã hội không chỉ gây đau lòng cho tất cả chúng ta mà là nỗi đau lớn cho các nạn nhân, gia đình và toàn xã hội. Vì vậy, tôi nghĩ rằng, tất cả chúng ta, đặc biệt là trách nhiệm của các cấp, các ngành, mặt trận và các đoàn thể chính trị, xã hội từ Trung ương đến địa phương, gia đình, cộng đồng và xã hội hãy tập trung quyết liệt vào cuộc và có những hành động tích cực, hiệu quả nhằm phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý nghiêm những hành vi xâm hại trẻ em, nhất là xâm hại tình dục trẻ em tại địa phương.

 Thưa bà, xin bà cho biết ảnh hưởng của những cháu bé khi bị lạm dụng hoặc xâm hại tình dục sẽ gánh chịu như thế nào trong thời gian sau này cũng như cuộc sống trưởng thành của các em?

Về mặt thể chất, trẻ em bị xâm hại tình dục có thể chịu tổn thương thể xác kéo dài do các bệnh như HIV/AIDS, viêm gan, lậu, giang mai và những bệnh lây lan qua đường tình dục khác… Nếu không được chữa trị có thể gây nên những vấn đề trong tương lai như có thai ngoài ý muốn, ung thư và tử vong do nhiễm trùng nặng. Ngoài ra, trẻ còn có thể chịu những tổn thương thể chất trong quá trình phản kháng lại hành vi xâm hại tình dục…

Về mặt tâm lý, trẻ em bị xâm hại tình dục thường sẽ cảm thấy tội lỗi, sợ hãi, xấu xa, thất bại, cộc tính..., cho rằng mình là kẻ thất bại và có nguy cơ trở thành tội phạm khi trường thành. Đặc biệt, nếu trẻ không được điều trị tâm lý kịp thời sau khi bị xâm hại thì rất dễ bị ám ảnh lâu dài và khi lớn lên có thể trở thành người đi xâm hại tình dục trẻ em khác. Ngoài ra, trẻ bị xâm hại tình dục khi còn nhỏ lớn lên có thể gặp vấn đề về giới tính của mình, nhiều đứa trẻ bị trầm cảm, rối loạn nhân cách... Điều đáng ngại là không phải lúc nào trẻ bị xâm hại tình dục cũng thể hiện ra bên ngoài những tổn thương về tâm lý mà đôi khi, cơn sang chấn tâm lý phải sau nhiều năm mới thể hiện ra. Vì thế phụ huynh thường khó phát hiện những bất thường của con em mình…

 Tại tỉnh, vấn đề xâm hại trẻ em ra sao, thưa bà? Đã từng xảy ra vụ xâm hại tình dục nào nghiêm trọng?

  Trong 2 năm 2014-2015 có 59 vụ/65 trẻ em bị xâm hại (chiếm 9,6%, 59/614 vụ phạm pháp hình sự; năm 2016 có 32 vụ/32 trẻ em bị xâm hại.

 Về xâm hại tình dục trẻ em (đã có hồ sơ theo ngành chức năng quản lý) toàn tỉnh năm 2013 có 35 em, 2014 có 34 em; năm 2015 có 25 em; năm 2016 có 19 em và năm 2017, riêng Quý 1/2017 xảy ra 3 vụ xâm hại.

Tuy vụ việc xâm hại có giảm hàng năm, nhưng tính chất vụ việc xâm hại tình dục trẻ em đều mang tính phức tạp, nghiêm trọng, có những vụ việc bị hiếp dâm dẫn đến có thai và sinh con ở tuổi còn quá trẻ, có em vì mặc cảm tự ti phải bỏ học giữa chừng. Điều đáng lên án là những vụ xâm hại tình dục xảy ra ở chính cha ruột hiếp dâm con gái của mình (vụ ở Thôn Lập Đức, xã Tân Lập, huyện Hàm Thuận Nam giao cấu với con gái từ năm 2011 đến năm 2014), vụ ở Phường Hưng Long (Phan Thiết, năm 2012)  trẻ bị xâm hại dẫn đến có thai 6 tháng mới phát hiện, gần đây nhất là đầu năm 2017 có 2 vụ xâm hại tình dục trẻ em ở huyện Hàm Tân với trẻ mới 3 tuổi và một bé 8 tuổi do hàng xóm xâm hại, người xâm hại lại là người có dấu hiệu tâm thần đang hưởng chế độ bảo trợ xã hội hàng tháng. 

Được biết, trong thực tế nhiều trường hợp bị xâm hại tình dục vì sợ xấu hổ nên đôi lúc gia đình nạn nhân không dám trình báo lên cơ quan chức năng, thậm chí tự thương lượng với nhau để giữ kín chuyện, đây là một trong những khó khăn lớn  trong công tác bảo vệ, phòng ngừa và phát hiện kịp thời tình trạng xâm hại tình dục hiện nay?  

Về vấn đề này, đây là một trong những khó khăn lớn, cản trở trong công tác phối hợp giữa gia đình và cơ quan chức năng để kịp phòng ngừa, phát hiện, tố giác đối tượng có hành vi xâm hại trẻ em và xử lý theo quy định pháp luật và khó khăn hơn trong việc bảo vệ, can thiệp, chăm sóc, trợ giúp cho trẻ em khi bị xâm hại. Thực tế, có nhiều vụ xâm hại nhưng chưa được tố cáo lên cơ quan chức năng, gia đình và đứa trẻ phải cam chịu nỗi đau hay sự mất mát lớn lao về tinh thần và thể xác.

Phần lớn các vụ việc xâm hại tình dục trẻ em thường xảy ra ở những gia đình thiếu quan tâm, chăm sóc con cái, hoặc do chủ quan tin tưởng gửi con cho người thân, bạn bè hay hàng xóm trông coi. Vậy giải pháp nào để trẻ em gái không bị rơi vào tình trạng lạm dụng, xâm hại tình dục?

   Nên dạy trẻ hiểu về cơ thể và tự bảo vệ những vùng cấm trên cơ thể và biết cách phản ứng xử lý sự việc khi có một người nào đó có hành vi mà trẻ thấy không an toàn. Phải tìm cách tránh xa, gọi, hay báo người xung quanh giúp đỡ; các bậc cha, mẹ thường xuyên quan tâm, chia sẻ, dạy dỗ, gần gũi và bảo vệ con em mình nhất là trẻ chưa biết nhận thức. Chủ động phòng tránh và tự bảo vệ bản thân khi phát hiện người có hành vi xâm hại đối với bản thân; không đi một mình vào nơi bóng tối, vắng người; không nhận quà, đồ chơi, bánh kẹo, tiền… của người lạ và không đi theo người lạ; khi tiếp xúc với người lạ và khác giới cần phải giữ khoảng cách, khi thấy nguy hiểm phải chạy xa và gọi mọi người xung quanh hỗ trợ, giúp đỡ. Cảnh giác với các thủ đoạn: dụ dỗ, lôi kéo, lừa gạt và ép buộc xem phim, tranh ảnh, băng đĩa khiêu dâm, đồi trụy; ép dùng chất kích thích và đụng chạm vào vùng cấm trên trên cơ thể.Trình báo kịp thời cho người thân, gia đình và thầy cô khi phát hiện có biểu hiện xâm hại trẻ em của người lạ đối với mình. 

Nếu phát hiện hành vi có biểu hiện xâm hại sẽ báo cho cơ quan, tổ chức nào để được can thiệp và hỗ trợ kịp thời, thưa bà?

 Một số địa chỉ tư vấn: Hãy gọi đến đường dây tư vấn và hỗ trợ trẻ em số 18001567 (hỗ trợ miễn phí cho người gọi trên toàn quốc từ 7 giờ đến 21 giờ tất cả các ngày trên toàn quốc; hoặc gọi số 113 (miễn phí) đến các trụ sở công an gần nhất để trình báo, yêu cầu giúp đỡ, bảo vệ và tố giác các hành vi xâm hại trẻ em, hoặc liên hệ đến UBND xã, phường, thị trấn nơi gần nhất; các trạm y tế; bệnh viện và các cơ quan, ban, ngành và đoàn thể tại địa phương như: UBND cấp huyện; Phòng Lao động -Thương binh và Xã hội, Giáo dục & Đào tạo, Công an, Tư Pháp, Mặt trận, Hội Phụ nữ, Đoàn thanh niên…

Thực hiện: Khánh Ngọc – Ngọc Lân