Bàn và triển khai việc phối hợp thực hiện giấy phép nhận chìm bùn cát sau nạo vét ở biển

Theo Bộ Tài nguyên- Môi trường: Sau khi nhận được Hồ sơ đề nghị cấp phép nhận chìm ở biển của Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1, Bộ TNMT đã thành lập Hội đồng thẩm định hồ sơ cấp giấy phép  với sự tham gia của 22 thành viên là các chuyên gia trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, sinh thái, hải dương học, 1 số Hội nghề nghiệp, Ban quản lý KBT Hòn Cau, đại diện UBND tỉnh và các Bộ, ngành liên quan. Cùng với việc tổ chức thẩm định Bộ TNMTcũng có văn bản lấy ý kiến các Bộ ngành và các ý kiến góp ý của Hội đồng thẩm định, các đơn vị, địa phương liên quan. Trên cơ sở quy định của các Luật liên quan, ý kiến đã thông qua, Bộ TNMT đã cấp Giấy phép số 1517 ngày 23/6/2017 cho phép Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 được nhận chìm vật liệu nạo vét từ vũng quay tàu, khu nước trước bến chuyên dùng phục vụ nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 1. Việc cấp Giấy phép đã tuân thủ theo đúng quy định pháp luật, chú trọng các giải pháp bảo vệ môi trường biển, khu vực bảo tồn biển Hòn Cau, bãi cạn Breda và các khu vực ven bờ. Vật chất nhận chìm có khối lượng 918.533m3, bao gồm 20% là bùn, 80% là cát, vỏ sò, sạn sỏi, thu được từ hoạt động nạo vét vũng quay tàu…Phương tiện nhận chìm được sử dụng là các xà lan phễu chuyên dụng, nhận chìm theo hình thức mở đáy xà lan và sử dụng lưới chắn bùn nhằm giảm thiểu phát tán vật, chất nhận chìm do tác động của sóng, gió đến môi trường biển. Thời gian được phép nhận chìm chỉ thực hiện từ tháng 6 đến hết tháng 10 năm 2017, là thời gian gió mùa Tây Nam hoạt động, nên hướng phát tán vật, chất nhận chìm không hướng về Khu bảo tồn biển Hòn Cau và các khu vực nuôi trồng hải sản ven bờ. Hơn nữa, độ sâu lớn nhất của khu vực nhận chìm là -36,1m, trong khi đó, độ sâu của Khu Bảo tồn biển Hòn Cau từ -5m đến -10m nên khó có khả năng dịch chuyển vật, chất nhận chìm ở đáy biển đến Khu Bảo tồn biển Hòn Cau. Việc nhận chìm chỉ cho phép tiến hành từng bước với sự quan trắc, giám sát chặt chẽ chất lượng môi trường biển trong suốt quá trình thực hiện. Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 đã cam kết và trong Giấy phép nhận chìm đã quy định Công ty TNHH Điện lực Vĩnh Tân 1 chịu mọi trách nhiệm nếu để xảy ra sự cố môi trường, tràn dầu, cháy nổ và có trách nhiệm bồi thường mọi thiệt hại do sự cố môi trường, tràn dầu, cháy nổ và hoạt động nhận chìm ở biển gây ra.  Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Phạm Ngọc Sơn, cho rằng việc Bộ TN-MT cấp phép nhận chìm là hoàn toàn đúng luật.

Những kiến nghị

Ông Huỳnh Văn Điển, Chủ tịch UBND  huyện Tuy Phong cho biết: Quá trình thi công nhận chìm  đề nghị phía đơn vị thi công, Nhà máy phải có trách nhiệm , khi thấy có vấn đề là phải lập tức dừng ngay. Hãy nghĩ đến cuộc sống người dân địa phương nhằm giảm thiếu thấp nhất các hệ lụy về môi trường nếu có thể xảy ra. Đề nghị không chỉ có các trạm quan trắc biển, mà phải đặt thêm nhiều điểm quan trắc trong bờ, vì trong bờ có nhiều hoạt động kinh tế khác. Còn ông Hồ Lâm, Giám đốc Sở TN-MT Bình Thuận lo ngại quá trình triển khai có khả năng nước sẽ đục, ảnh hưởng đến các hộ dân nuôi tôm vì họ bơm nước biển để nuôi. Ông đề nghị phải có phòng giám sát cộng đồng để người dân tự giám sát cùng với các cơ quan chức năng. Ông Trương Ngọc Giao, Giám đốc Ban quản lý (BQL) Khu bảo tồn biển Hòn Cau, cho rằng: “Vị trí nhận chìm sau này sẽ có một lớp bùn cát có thể cao tới 6-7m. Đây lại là vùng nước trồi đặc biệt. Khi nước trồi lên, chảy đi theo dòng, sẽ mang theo bùn cát sang khu biển khác. Do vậy, sau khi thi công xong và sau đó 1 năm đề nghị phải đánh giá lại xem Hòn Cau ảnh hưởng tới mức nào, chứ không phải làm xong rồi thôi”. Ông Lê Văn Tuấn, Chủ tịch Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật tỉnh Bình Thuận đề nghị phải đảm bảo rằng trong vật chất, nạo vét không có chất phóng xạ và phải xét nghiệm, giám sát cả chất nạo vét . Phía Chi Cục Thủy sản tỉnh, ông Huỳnh Quang Huy, Chi Cục trưởng cũng nói về độ lan tỏa của dòng chảy vì đây là vùng nước trồi 1 năm có 2 dòng chảy rõ ràng, vì thế việc ngăn chặn sau khi đổ xuống mà có sự cố thì sẽ không làm được gì hết. Ông cũng đề nghị đặt thêm 1 số trạm quan trắc ở xa hơn lấy từ đầu điểm ở Mũi Né.

Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Mạnh Hùng  phát biểu trong buổi làm việc rất thẳng thắn: “ Chúng ta bàn và phối hợp sao cho thực hiện  tốt việc này. Toàn bộ vật, chất nạo vét không thể đổ trên  bờ được vì nhiễm mặn, không đủ diện tích mà đổ…, nếu cho tôi sẽ là người phản đối đầu tiên. Phải xem xét nhiều mặt, nhiều chiều  với trách nhiệm cao nhất để không thể xảy ra hệ lụy về sau. Cần phải thực hiện công khai minh bạch tất cả từ vị trí nhận chìm, quan trắc…Bổ sung thêm một số điểm quan trắc cho phù hợp, thực hiện quá trình giám sát chặt chẽ với khoảng thời gian đủ dài, ứng với các mùa gió khác nhau. Tất cả phải phối hợp thật tốt bằng 1 quy chế trong quá trình nạo vét, nhận chìm. Có kế hoạch cụ thể xử lý những tình huống không mong muốn xảy ra…”

Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Linh Ngọc ghi nhận các kiến nghị trên. Ông Ngọc nói: “Bộ TN-MT không buông lỏng vấn đề bảo vệ môi trường biển. Chúng tôi ý thức được trách nhiệm trước dân và Chính phủ trong việc này. Khi thi công nếu các chỉ số vượt so với giấy phép thì cả Viện Hải dương học Nha Trang, Sở TN-MT Bình Thuận và Đoàn công tác của Bộ đều có thể ra quyết định tạm dừng thi công ngay. Và tôi mong muốn trong việc giám sát mong những ngư dân khi đánh bắt trên biển thấy có hiện tượng gì nghi ngờ cũng báo ngay cho cơ quan chức năng để xử lý kịp thời…”

Hà Thu Thủy - ảnh Đình Hoà