Chuẩn bị hành trang cho trẻ vào lớp 1

Thế rồi các bậc phụ huynh có con học trước, truyền kinh nghiệm cho những người đi sau… và phương án được chọn nhiều nhất là cho con đi học trước chương trình lớp 1. Theo suy nghĩ của một số phụ huynh: “Trẻ biết đọc, biết viết vào lớp 1 sẽ có lợi thế hơn nhiều bạn khác”. Có thể nói, trẻ học trước khi vào lớp 1 đang là kiểu đi học theo phong trào là chính.

Trẻ biết đọc, biết viết trước khi vào lớp 1 sẽ thế nào?

Số này chiếm khoảng một phần ba số lượng học sinh của lớp. Do được học trước, các em đã đọc tương đối thông, viết cũng thành thạo. Thế nên, khi giáo viên dạy âm, vần, tập viết cho cả lớp thì những cô cậu bé này ít hợp tác. Có em còn nói lớn: “Mấy cái này con biết hết trơn rồi”. Khi bị cô giáo nhắc nhở, có em miễn cưỡng đọc, viết nhưng có phần lơ là. Và như thế, bài viết thường xấu hơn, hay sai hơn các bạn khác.

Đó là chưa nói đến việc khá nhiều em học trước nhưng không được học với giáo viên lớp 1 có kinh nghiệm nên cách phát âm ngược, chữ viết không đúng ô li, khoảng cách các con chữ, dấu thanh, nét đặt bút, nét dừng bút coi như là búa lua xua.

Với những học sinh này thì giáo viên vô cùng vất vả để sửa sai. Bởi, các bé đã ghi nhớ thói quen từ những người dạy đầu tiên quá nhiều. Có em bố mẹ gửi học với giáo viên mẫu giáo, em học với chị lớp 12, với cô giáo chưa từng dạy lớp 1… Nhiều người có suy nghĩ biết đọc, biết viết là tốt rồi nên phần hướng dẫn phát âm, phần hướng dẫn viết thường qua loa, vì thế nhiều em đánh vần ngược, viết sai độ cao, độ rộng các con chữ, điểm đặt bút hay kết thúc không theo quy định là chuyện thường.

Cô Hệ, giáo viên lớp 1 Trường tiểu học Phước Hội 2, thị xã La Gi nói: “Tập viết cho những em chưa biết gì dễ hơn nhiều, những em đã biết viết thành thói quen rất khó sửa mà phần lớn những em học trước đều viết sai mới khổ”.

Dù nhiều em được học trước nhưng chưa chắc đã học tốt hơn các em khác. Có thể chỉ vài tháng đầu tiên các em này có phần vượt trội nhưng qua vài tháng tiếp theo, sự chênh lệch không có nhiều nữa. Chưa nói đến việc cứ ỷ mình biết rồi mà trong giờ cô dạy lại ít tập trung nghe giảng nên làm lại những bài toán đã học vẫn sai như thường. 

Trẻ nào cần đi học trước?

Nói thế không có nghĩa là bé nào học trước cũng không tốt. Những em chậm hiểu, có vấn đề về nhận thức, chậm chạm hơn các bạn cùng trang lứa phụ huynh cần cho các em đi học trước.

Thế nhưng việc chọn giáo viên dạy trước cho các em cũng vô cùng quan trọng. Nói là giáo viên nào cũng dạy được, thế nhưng để dạy tốt cho học sinh lớp 1 lại không phải dễ. Phụ huynh cần tìm giáo viên có kinh nghiệm dạy lớp 1 lâu năm và tính tình điềm đạm để không nổi nóng vì thật sự khi dạy hoài mà không hiểu cũng dễ làm giáo viên mất bình tĩnh.

Trẻ mới học thấy cô giáo lớn tiếng sẽ sợ và có tư tưởng chán học ngay. Với những đứa trẻ phát triển bình thường, cha mẹ chỉ cần chuẩn bị cho các em nhiều kỹ năng là đủ.

Là một giáo viên có nhiều năm giảng dạy tại lớp 1, cô Khiêm cựu giáo viên Trường tiểu học Phước Hội 2 chia sẻ: “Vào lớp 1, mấy tuần đầu tiên một số em không chịu học cứ mè nheo khóc cả buổi, có em chưa kịp thích nghi với việc học nhiều môn, nhiều cô giáo nên tỏ ra uể oải. Khổ nhất là những học sinh chưa biết cầm bút sao cho chắc, giáo viên phải cầm tay hướng dẫn từng nét nhưng vẫn lóng ngóng rất vất vả…”. Và phần đông những giáo viên dạy lớp 1 đều có chung suy nghĩ để các em hòa nhập vào môi trường học tập mới khác hoàn toàn ở trường mẫu giáo là chơi nhiều hơn học, phụ huynh cần chuẩn bị tâm lý trước cho các con. Trang bị cho con một số kỹ năng cần thiết như tự tin trước đám đông, biết nói lời yêu cầu đề nghị, biết hợp tác với bạn trong học tập…Có được điều này, vào năm học trẻ ít bỡ ngỡ khi gặp toàn thầy cô và bạn mới.

Không nên cho trẻ học trước nhưng cũng cần cho các em tập cầm bút với quyển vở tập tô để trẻ quen dần với cách đưa bút lên, đưa bút xuống cùng các nét hất nét khuyết cho cứng cáp. Cho trẻ chơi và làm quen dần với bộ chữ cái. Tập cho trẻ một số phép tính đố đơn giản, như mẹ có 5 cây kẹo cho con 2 cây, mẹ còn mấy cây…

Ngoài ra, gia đình nên chú ý tập cho con một số kỹ năng tự chăm sóc bản thân như biết tự mặc quần áo, đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết lau chùi và rửa tay sạch sẽ… chuyện tưởng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng. Năm nào cũng vậy, nhiều học sinh lớp 1 luôn được cha mẹ làm hết mọi việc nên khi tới trường các em có nhu cầu thường tỏ ra lúng túng và không biết xử lý.

Các bậc cha mẹ nên dạy con những kỹ năng cần thiết để trẻ thích nghi với môi trường mới sẽ có tác dụng hơn nhiều việc cho con học trước chương trình như hiện nay.       

Phan TuyẾt