Day dứt một câu hỏi cũ

Tôi chợt nhớ cũng ngày 3/8 này năm ngoái, trên báo PL TP. HCM có bản tin: “Đau đầu với lượng tro xỉ khổng lồ tại Vĩnh Tân”, nội dung cũng phản ánh trả lời của ngành tài nguyên - môi trường trong cuộc họp báo về sự khó khăn, bế tắc trong giải quyết “núi” tro xỉ đang ngày càng lớn dần tại đây.

2 năm vẫn một câu hỏi cũ, câu trả lời cũng cũ, chỉ có khác là khối lượng tro xỉ tồn đọng tại trung tâm điện lực Vĩnh Tân nay đã tăng lên hàng triệu tấn. Hy vọng vào đầu ra là công ty Mãi Xanh (sản xuất gạch không nung từ tro xỉ) cũng không còn nữa do dự án này đã tạm ngưng vì triển khai quá chậm.

Được biết, khi 5 nhà máy nhiệt điện than ở Vĩnh Tân đi vào hoạt động, tổng lượng tro xỉ phát sinh khoảng 3,8 triệu tấn/năm, với diện tích bãi chứa khoảng 156 ha thì chỉ được vài năm là hết chỗ chứa. Trước nguy cơ ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, có thể dẫn tới “điểm nóng” về an ninh trật tự xã hội tại Vĩnh Tân (và thực tế đã xảy ra), tỉnh Bình Thuận xác định việc tìm hướng ra cho khối lượng tro xỉ khổng lồ này là một nhiệm vụ cấp bách. Rất nhiều công văn kiến nghị của UBND tỉnh Bình Thuận gửi lên Chính phủ, các bộ - ngành liên quan, các chủ đầu tư nhà máy nhiệt điện, yêu cầu giúp địa phương giải quyết vấn đề bức xúc này.

Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận liên tiếp trong các kỳ họp Quốc hội gần đây đều tranh thủ làm việc với Bộ Tài nguyên - Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Công thương kiến nghị sớm giải quyết tro xỉ ở Vĩnh Tân. Thậm chí vấn đề này đã được đưa ra chất vấn tại kỳ họp Quốc hội. Thế nhưng bãi chứa tro xỉ cứ ngày một đầy thêm do bế tắc đầu ra.

Mới đây, được biết Bộ Giao thông - Vận tải vừa có văn bản gửi tỉnh Bình Thuận, bộ cho rằng việc xem xét sử dụng tro xỉ làm vật liệu đắp nền đường cao tốc Bắc - Nam đoạn qua Bình Thuận (theo kiến nghị của tỉnh - NV) là phù hợp chủ trương của Chính phủ. Tuy nhiên để làm vật liệu đắp nền đường, tro xỉ phải bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật theo tiêu chuẩn Việt Nam. Bộ đã giao các cục - vụ, BQL dự án, nhà đầu tư nghiên cứu, đánh giá chất lượng tro xỉ...

   Kiến nghị rồi chờ đợi cả năm chỉ để được biết rằng đề xuất của tỉnh là “phù hợp chủ trương của Chính phủ” và các cục - vụ đang “nghiên cứu” thì quả là sốt ruột, nhất là khi mùa mưa bão đã đến.Không biết ngày này năm sau, báo chí còn lặp lại câu hỏi cũ, câu trả lời cũ về tro xỉ Vĩnh Tân? Chỉ biết rằng các dự án cao tốc Bắc - Nam (trong đó có 3 đoạn qua Bình Thuận) đã liên tiếp mở thầu để có thể khởi công vào cuối năm nay hoặc đầu năm sau.

Tôi cứ băn khoăn: không biết ở các nước khác, các nhà máy trị giá hàng tỷ đô la có được phép xây dựng, đi vào hoạt động, rồi mới loay hoay tìm cách giải quyết chất thải như ở ta hay không?

ĐẶNG DŨNG