Thủy lợi Đức Linh, Tánh Linh: Tính kế tích nước để đảm bảo nguồn cung

                

Đập dâng Tà Pao.

Trong những năm gần đây, tình hình hạn hán diễn ra ngày càng trầm trọng. Thiếu nước đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sản xuất của người dân và phát triển của địa phương. Tháng 4, trong khi một số huyện đang gánh chịu hạn gay gắt và thiếu nước cho sinh hoạt và nước tưới cho cây trồng thì ở vùng Đức Linh, Tánh Linh đập dâng Tà Pao và các kênh thủy lợi đang phát huy hiệu quả khi dẫn nguồn nước tưới tương đối vào những cánh đồng. Đây là nguồn nước của lưu vực sông La Ngà và của thủy điện Hàm Thuận - Đa Mi. Tuy nhiên do đặc thù nhà máy thủy điện chỉ xả nước tưới 10 đến 14 giờ/ngày nên người dân sản xuất phải phụ thuộc vào việc xả nước của thủy điện mà chưa thực sự chủ động nước tưới trong ngày. Vì vậy dù có đập dâng Tà Pao nhưng Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi (KTCTTL) vẫn duy trì các trạm bơm trên sông La Ngà để bơm bổ sung trong giai đoạn thủy điện không xả nước để đáp ứng nhiệm vụ tưới 27.090 ha, tạo nguồn nước sinh hoạt cho 150.000 dân…

Đi dọc ven sông La Ngà, nhìn những cánh đồng lúa vụ đông xuân trải dài theo triền sông đang chín rực chờ thu hoạch, mới thấy nhiều năm nay từ địa phương đến tỉnh quan tâm đến việc đầu tư vào thủy lợi rất lớn mới tạo được hiệu quả như hiện nay. Đồng lúa Nam Chính nhờ có trạm bơm cung cấp đủ nước nên người dân chủ động sản xuất lúa chất lượng cao. Trạm bơm Mé Pu ( Đức Linh), Trạm bơm Bắc Ruộng (Tánh Linh) đang chạy hết công suất để tưới cho hàng trăm ha lúa. Mặt khác, hệ thống kênh thủy lợi đang xây dựng sẽ tạo cú hích cho Đức Linh, Tánh Linh sản xuất lúa trên cánh đồng lớn, chất lượng cao toàn diện, hướng đến xây dựng thương hiệu hạt gạo sạch cho 2 huyện. Anh Hồ Đắc Nghĩa – Giám đốc Chi nhánh La Ngà thuộc Công ty KTCTTL cho biết: Hiện nay, Chi nhánh La Ngà đang tưới cho Đức Linh  16.740 ha/năm và Tánh Linh là 21.045 ha/năm. Hiện nay thủy điện Hàm Thuận – Đa Mi do lịch trình chạy điện nên xả nước không liên tục nên chi nhánh gặp khó khăn trong điều tiết nguồn nước cho khu vực.

Trung ương và tỉnh đã đầu tư xây dựng kênh chính Nam và kênh chính Bắc, sắp tới kênh cấp 1 của kênh chính Nam sẽ làm nhiệm vụ chuyển nước về Biển Lạc sau đó dẫn nước về Hàm Tân…Theo dự kiến, sắp đến kênh tiếp nước Biển Lạc - Hàm Tân và kênh tiếp nước hồ Núi Đất hoàn thành, hệ thống Khu công nghiệp Sơn Mỹ và kênh tiếp nước Hàm Tân – Hàm Thuận Nam tiếp tục đầu tư thì nhu cầu sử dụng nước ở khu vực phía Nam sẽ đột biến tăng cao. Trong khi đó đập dâng  Tà Pao ngưỡng tràn thấp, dung tích chỉ khoảng 2,33 triệu m³ nên chưa có điều kiện chủ động tích nước để điều phối, vì vậy sẽ rất khó khăn. Để đảm bảo nguồn nước khắc phục chống hạn cho toàn bộ khu vực phía nam, Công ty KTCTTL đã xin chủ trương tỉnh lắp đặt khung phai cao thêm 2 m trên ngưỡng tràn sẽ giúp trữ được lượng nước 6,63 triệu m³, tăng thêm 4,3 triệu m³. Theo đánh giá của Công ty KTCTTL việc xây dựng thêm khung phai ở đập dâng Tà Pao sẽ hiệu quả hơn rất nhiều lần so với việc đầu tư xây dựng hồ chứa nước. Bởi khi xây dựng hồ chứa nước phải tốn kinh phí đền bù, mất đất sản xuất và các công trình phụ khác…Lắp đặt khung phai ở Đập dâng Tà Pao là biện pháp tích nước, chống hạn cho khu vực phía Nam đang được UBND tỉnh xem xét…

  TrẦn Thi