Tình cảnh trên chỉ là một trong rất nhiều nơi quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng bởi các dự án không triển khai. Chỉ tính riêng lĩnh vực du lịch, tính đến ngày 20/7/2018 toàn tỉnh có 105 dự án chưa triển khai, trong đó Tuy Phong 3, Bắc Bình 22, Phan Thiết 24, Hàm Thuận Nam 23, Hàm Tân 11, La Gi 22.
 |
| Khu đất sạch bằng phẳng nhưng chủ dự án không tác động. Ảnh minh họa |
Theo Sở Kế hoạch - Đầu tư, nguyên nhân chính là sự ách tắc trong giải phóng mặt bằng, có đến 54 dự án vướng đền bù giải tỏa không triển khai được. Do chủ dự án và người dân không thỏa thuận được giá đền bù, một số dự án chỉ thỏa thuận được một phần diện tích dự án, giải phóng mặt bằng theo kiểu “da beo” nên không thể triển khai xây dựng. Việc xác định tính pháp lý đất đai phức tạp, chính sách giá đền bù thay đổi, làm cho giải phóng mặt bằng thêm khó khăn, kéo dài. Trong hàng trăm dự án chưa triển khai, khó tìm ra dự án nào đã có đất “sạch”. Sự chậm trễ trong xây dựng khu tái định cư để di dời các hộ dân trong khu vực giải tỏa càng làm ách tắc khâu giải phóng mặt bằng.
28 dự án du lịch khác lại “vướng” titan không triển khai được (chờ thăm dò, khai thác xong) điển hình như: khu vực Long Sơn - Suối Nước - Mũi Né (Phan Thiết), Hòa Thắng - Hồng Phong (Bắc Bình), Thuận Quý (Hàm Thuận Nam), Tân Thắng (Hàm Tân)...
Nhiều khu vực còn thiếu cơ sở hạ tầng thiết yếu như: Chưa có đường điện, hệ thống chiếu sáng, cấp nước sinh hoạt, hệ thống thoát nước, xử lý nước thải... Nhiều dự án thậm chí chưa có đường vào để tập kết vật liệu xây dựng, như ở khu vực ven biển đường Tân Bình - Tân Hải (La Gi), khu vực Hòn Lan, ven biển xã Tân Thắng, Thắng Hải (Hàm Tân)... Có tới 23 dự án du lịch không có đường vào nên không thể triển khai được.
Một nguyên nhân nữa là tình hình kinh doanh khó khăn, trong khi tiền thuê đất tăng cao, ngày càng có nhiều nhà đầu tư xin giãn tiến độ dự án hoặc xin trả lại dự án.
Đôi khi rủi ro đến từ “lỗi quy hoạch” như hàng chục dự án khu vực Cảng Kê Gà bị ảnh hưởng tới nay chưa gượng dậy được.
Và không thể không kể đến một số nhà đầu tư thiếu năng lực tài chính, thiếu tâm huyết, lập dự án để đầu cơ, chiếm chỗ, xí phần, chờ sang nhượng dự án kiếm lời... Tuy nhiên đây chỉ là số ít, chính quyền đã nhiều lần rà soát “dọn dẹp” bớt những nhà đầu tư như thế.
Tình trạng hàng trăm dự án không triển khai, trong đó nhiều dự án đã “treo” hàng chục năm nay, trong khi nhiều nhà đầu tư có tiềm lực xin dự án lại không được, vì đụng đâu cũng vướng quy hoạch, vướng dự án, làm lãng phí nguồn lực, chậm đà tăng trưởng của du lịch, ảnh hưởng xấu môi trường đầu tư. BCĐ phát triển du lịch tỉnh Bình Thuận đánh giá: Nhiều dự án du lịch triển khai chậm, số dự án chưa triển khai khá nhiều, mặc dù tỉnh đã nhiều lần đôn đốc “dọn dẹp” các dự án “treo”, nhưng tình hình chưa chuyển biến. Cần nỗ lực khai thông các vướng mắc giúp nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ dự án, đồng thời kiên quyết thu hồi các dự án chậm triển khai mà không có lý do chính đáng, để giao cho nhà đầu tư khác thực sự có năng lực, tâm huyết.
Trong 105 dự án chưa triển khai trên, Sở Kế hoạch - Đầu tư vừa đề xuất tỉnh thu hồi 20 dự án (Phan Thiết 8, Hàm Thuận Nam 12), đang tiếp tục rà soát các dự án còn lại, cho gia hạn và buộc nhà đầu tư cam kết cụ thể tiến độ triển khai.
Đồng thời tỉnh đang nỗ lực tháo gỡ vướng mắc cho nhà đầu tư. Vừa qua lãnh đạo tỉnh đã làm việc với Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng lãnh đạo nhiều bộ, ngành. Bình Thuận kiến nghị Chính phủ điều chỉnh quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến titan, đưa một số khu vực ven biển có thế mạnh du lịch ra khỏi quy hoạch khu vực dự trữ titan.
Trả lời câu hỏi giải pháp nào khắc phục tình trạng quá nhiều dự án không triển khai? Một lãnh đạo tỉnh trải lòng: Đối với các dự án nhà đầu tư không có năng lực thực hiện thì có thể thu hồi ngay, tỉnh kiên quyết không du di. Đối với các dự án “vướng” titan thì không thể thu hồi mà còn chờ Chính phủ giải quyết kiến nghị điều chỉnh quy hoạch titan của Bình Thuận. Đối với các dự án vướng đền bù giải tỏa hoặc thiếu cơ sở hạ tầng thì phải tích cực đôn đốc, tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư. Nói chung thu hồi dự án chỉ là “bước đường cùng” vì sẽ gây nhiều thiệt hại cho các nhà đầu tư.
Đặng Dũng
