Bình Thuận trước làn sóng khách Trung

Du khách Trung Quốc đến Việt Nam. Ảnh minh họa

Trước đó, tôi có nghe dư luận về các phiền toái khách Trung gây ra: Nào là to tiếng, ồn ào, say xỉn quậy phá, đốt tiền Việt Nam đòi thanh toán bằng nhân dân tệ, hay hộ chiếu có in “đường lưỡi bò”, nhất là hướng dẫn viên “chui” xuyên tạc cả lịch sử, văn hóa Việt Nam…

Nhưng sau mấy ngày trải nghiệm ở Đà Nẵng, tôi thấy không hẳn như vậy. Khách Trung đông đảo, nhưng trật tự, lịch sự, không “lộn xộn” như tôi nghĩ. Có người vi phạm pháp luật Việt Nam, có người hành vi phản cảm nơi công cộng, nhưng đó chỉ là cá biệt. Cũng như người Việt Nam ta ra nước ngoài, có người “cầm nhầm” hàng hóa trong siêu thị, có người xả rác, nói chuyện ồn ào nơi công cộng, hoặc lấy thức ăn, đồ uống thừa mứa, lãng phí… nhưng đó chỉ là số ít nhỏ nhoi và bị dư luận phê phán mạnh mẽ.

Ở chợ Đà Nẵng, tiểu thương treo bảng “chúng tôi không nhận nhân dân tệ” bằng tiếng Việt – Trung – Anh. Nhiều khách sạn từ chối phục vụ khách Trung có hộ chiếu lưỡi bò. Chính quyền thành phố cho in nhiều Bộ quy tắc ứng xử du lịch (bằng tiếng Trung) phát cho khách Trung. Bí thư Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh tuyên bố không kỳ thị khách Trung, nhưng xử nghiêm người nào vi phạm pháp luật Việt Nam.

Về Bình Thuận, tôi tìm hiểu thì thấy làn sóng khách Trung đổ bộ vào Bình Thuận cũng đang tăng đột biến. Năm 2013 có hơn 45.000 khách Trung vào Bình Thuận, chiếm tỷ trọng 11,8% khách quốc tế (tăng hơn 61% so năm 2012). Năm 2014 khách Trung sụt giảm mạnh do ảnh hưởng sự kiện giàn khoan HD 981. Sang 2015 khách Trung tăng trở lại đạt 79.094 lượt (chiếm 17,8%). Năm 2016 khách Trung dẫn đầu chiếm tỷ lệ 23,26% trong tổng số 503.792 khách quốc tế đến Bình Thuận (tiếp theo là khách Nga 23,1%, Đức 6,49%, Hàn Quốc 8,1%...).

2 tháng đầu năm nay, nhất là dịp tết, khách Trung tiếp tục dẫn đầu chiếm tỷ trọng 33,8% khách quốc tế đến Bình Thuận. Thị trường truyền thống khách Nga cũng đang hồi phục. Tôi được biết, đầu năm nay khách Trung vào Việt Nam tăng đột biến (85%), chiếm số lượng lớn nhất trong số khách quốc tế đến Việt Nam. Điều này dự báo làn sóng khách Trung sẽ còn tăng mạnh.

Trong lúc thị trường khách Nga giảm sâu do các khó khăn kinh tế, làn sóng khách Trung tăng đột biến là “cứu cánh” cho du lịch nhiều tỉnh – thành, trong đó có Bình Thuận, nhất là mùa thấp điểm. Theo những người làm du lịch: Khách Trung thường lưu trú tại các khách sạn cao cấp (3 – 5 sao), có khả năng chi trả cao, thích đi theo đoàn và rất thích mua sắm. Họ cũng thích du lịch nghỉ dưỡng biển, thích ăn hải sản tươi ngon…

Với vị trí địa lý gần Việt Nam, có thể đi – về dễ dàng bằng đường bộ, đường hàng không, dân số hơn 1 tỷ, Trung Quốc là thị trường khách lớn của Việt Nam nói chung, Bình Thuận nói riêng. Nhưng lượng khách Trung tăng đột biến cũng làm du lịch Bình Thuận bộc lộ một số bất cập. Rõ nhất là thiếu hụt đội ngũ hướng dẫn viên, nhân viên biết nói tiếng Trung (trong khi phần lớn người Trung Quốc không nói được tiếng Anh). Năm ngoái Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch đã mở cấp tốc các lớp tiếng Trung 3 tháng cho đội ngũ nhân viên du lịch.

Phòng tránh tình trạng “loạn” bảng hiệu quảng cáo bằng tiếng Trung như đã xảy ra một vài nơi khác, Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch cũng kịp thời chấn chỉnh một số resort, nhà hàng ở Hàm Tiến – Mũi Né quảng cáo hoàn toàn bằng tiếng Trung, không có tiếng Việt.

Bộ quy tắc ứng xử trong hoạt động du lịch mà Ủy ban tỉnh vừa ban hành, ngoài song ngữ Việt – Anh, theo tôi nên phát hành thêm bản tiếng Trung, khuyến nghị khách Trung những điều nên và không nên làm khi đến Bình Thuận.

Rút kinh nghiệm tình trạng thương lái Trung Quốc, ban đầu chỉ đến mua bán thanh long từng thương vụ, tiến tới mua luôn các vựa thanh long để núp bóng thương lái Việt thao túng cả giá cả thanh long Bình Thuận. Ngành chức năng cần tăng cường kiểm tra, phát hiện xử lý kịp thời các doanh nghiệp du lịch Trung Quốc núp bóng doanh nghiệp Việt Nam hoạt động chui: Họ làm từ  A – Z, từ đặt chuyến bay, đặt khách sạn, cho đến việc đưa khách đến các điểm ăn uống, dịch vụ do người Trung Quốc đầu tư. Như vậy khách tuy đông, nhưng ta chẳng thu được bao nhiêu.              

Đặng Dũng