Bỏ ngỏ quản lý đối tượng lầm lỡ tại cộng đồng

                

Ông Dương Xuân Sơn - Viện trưởng Viện Kiểm    sát nhân dân tỉnh phát biểu trăn trở công tác quản lý người lầm lỗi    tại địa bàn khu dân cư.

Phó mặc cho công an

Nghị định số 80/2011 của Chính phủ quy định các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù, điều kiện, trách nhiệm của chính quyền các cấp và tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng cho người chấp hành xong án phạt tù. Bên cạnh đó, địa phương còn quản lý các đối tượng chấp hành án phạt tù cho hưởng án treo, người chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ và các đối tượng có hồ sơ quản lý mắc nghiện ma túy tại địa phương. Theo đó, nhằm giáo dục, cảm hóa người lầm lỡ sau khi trở về địa phương, lực lượng công an cơ sở cùng với các tổ chức hội, đoàn thể sẽ được phân công quản lý giúp đỡ các đối tượng tái hòa nhập cộng đồng.

Quy định là vậy, nhưng hiện công tác quản lý các đối tượng lầm lỡ tại một số địa phương chưa quyết liệt, dường như phó mặc cho lực lượng công an. Cụ thể một số xã, phường khi đến tìm hiểu, phần lớn nhận được câu trả lời, chủ yếu bên công an nắm. Thay vì, UBND xã, phường, thị trấn khi nhận hồ sơ các đối tượng lầm lỗi từ công an thì căn cứ độ tuổi, giới tính giao cho các tổ chức hội, đoàn thể quản lý, nhưng có nơi không thực hiện, có nơi có làm nhưng còn mang tính hình thức. Nguyên nhân là sự phối hợp giữa công an và các tổ chức hội, đoàn thể quản lý các đối tượng chưa chú trọng...

 Bà Lương Thị Hồng Minh – Chủ tịch Ủy ban Mặt trận xã Tiến Lợi (Phan Thiết) chia sẻ, những năm trước còn nhận được danh sách đối tượng tha tù, án treo... để phân công cho các bộ phận theo dõi giúp đỡ, nhưng năm nay chưa thấy... Mặc dù chúng tôi cũng có nhắc nhở Công an xã triển khai.  Với xã Tân Tiến (La Gi) – một xã có 97 trường hợp chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương, trong đó có nhiều trường hợp tái phạm (đi tù lần 2, lần 3 và thậm chí lần 4) cũng giao công an “làm trọn gói”, trong khi lực lượng này lại mỏng, sân chơi, việc làm cho những đối tượng thiếu niên rất hạn chế.

Một số phường ở thành phố, thị trấn cũng nằm trong tình trạng tương tự, việc triển khai công tác quản lý người lầm lỗi nhằm giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng còn khá khiêm tốn. Tại TP. Phan Thiết, có phường hiện nay mới bắt đầu triển khai như phường Lạc Đạo, còn phường Đức Nghĩa đã triển khai nhiều năm qua, nhưng mới chỉ tập trung vào đối tượng nghiện ma túy. Bí thư đoàn phường Đức Nghĩa – anh Nguyễn Đình Thơ chia sẻ: Đoàn phường theo dõi, giúp đỡ là lứa tuổi từ 20 - 30 tuổi, còn 30 tuổi trở lên thuộc diện quản lý của Hội Nông dân, Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ... Đoàn phường thường xuyên phối hợp với công an, trưởng khu phố đến nhà hỏi thăm để nắm bắt tâm tư nguyện vọng giúp họ vươn lên. Nếu cần việc làm thì đoàn giới thiệu đến Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh, cần vốn làm ăn thì cũng được giúp đỡ nhưng phải đảm bảo uy tín. Tuy nhiên để tiếp cận, vận động những đối tượng rất khó, họ không muốn đi làm mà chỉ thích chơi bời. Một số đối tượng rời khỏi nơi cư trú đi đâu, làm gì, tổ chức, cá nhân được phân công không hề hay biết, do đó, các đối tượng này dễ dàng tái vi phạm pháp luật.  

Cần quan tâm để giảm tội phạm

Tiếp nhận, quản lý, tạo điều kiện cho người lầm lỗi tại xã, phường, thị trấn là trách nhiệm của chính quyền cấp cơ sở. Nội dung quản lý, giáo dục, giúp đỡ họ bao gồm hoạt động trợ giúp tâm lý, pháp lý, quản lý, giám sát, hướng dẫn thực hiện các quy định của pháp luật, giải quyết việc làm... Đồng thời, đây cũng là nơi kiểm nghiệm, đánh giá kết quả học tập, lao động, rèn luyện...của người lầm lỗi. Do vậy, có thể khẳng định xã, phường, thị trấn đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý người lầm lỗi, đây cũng là vấn đề có ý nghĩa, tầm quan trọng đặc biệt trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm bảo vệ an ninh, trật tự tại địa bàn cơ sở hiện nay.

Hiện có phường, xã, thị trấn quan tâm xây dựng mô hình như mô hình Tổ cảm hóa giáo dục người lầm lỗi tại cộng đồng dân cư do công an phường quản lý, nhưng hiệu quả mang lại chưa cao, người lầm lỗi tái vi phạm vẫn còn. Theo báo cáo kết quả giám sát có liên quan việc thực hiện phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội những tháng đầu năm của một phường địa bàn Phan Thiết, nguyên nhân chưa có sự phân công cụ thể giữa các bên liên tịch với công an phường trong quá trình tuyên truyền cảm hóa, giáo dục các đối tượng. Việc tuyên truyền chưa chủ động, sáng tạo, ý thức đấu tranh của một bộ phận cán bộ và nhân dân chưa cao, đôi khi còn e ngại tiếp xúc với người lầm lỗi, đặc biệt là người nghiện ma túy.

Cảm hóa, giúp đỡ người lầm lỗi hòa nhập cộng đồng là việc làm khó, phức tạp, cần một quá trình lâu dài và bền bỉ. Vì vậy, các cấp hội, đoàn thể trong tỉnh tiếp tục đưa công tác cảm hóa người lầm lỗi thành việc làm thường xuyên, gắn với sơ kết, tổng kết, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến; sáng tạo, mềm dẻo, khéo léo trong cách tiếp cận, cảm hóa từng đối tượng lầm lỗi để hoạt động này ngày càng hiệu quả hơn. 

Lê Ninh