Kỳ thi tay nghề cấp quốc gia: Muốn đổi màu “huy chương”, phải đầu tư có lộ trình

                

Thi tay nghề nấu ăn cấp trường tại Trường    Cao đẳng Nghề Bình Thuận.

Chuẩn bị sớm

Dự kiến, Trường Cao đẳng Nghề Bình Thuận có 4 thí sinh được chọn tham dự hội thi tay nghề cấp quốc gia lần thứ 11 vào tháng 3/2020 tại Hà Nội. Các nghề dự thi gồm: lắp đặt điện, điện lạnh, nấu ăn và dịch vụ nhà hàng. Hiện nay, nhà trường đang có kế hoạch rèn luyện kỹ năng cho các thí sinh được lựa chọn. Trước đó, nhà trường đã tổ chức hội thi tay nghề HSSV cấp trường với 8 nghề gồm lắp đặt điện, điện lạnh, nấu ăn, kế toán doanh nghiệp, công nghệ ô tô, quản trị mạng công nghệ thông tin, may thời trang và quản trị resort… Đó là thông tin của thầy Nguyễn Văn Trung, Giám đốc Trung tâm Đảm bảo chất lượng & Quan hệ doanh nghiệp (Trường Cao đẳng Nghề Bình Thuận).

Cô Lê Thị Thùy Vân, Trưởng khoa Du lịch – Văn hóa (Trường Cao đẳng Cộng đồng Bình Thuận) cho biết: “Năm 2020, trường có tham dự thi tay nghề cấp quốc gia hay không, thì còn phải cân nhắc. Hơn thế nữa, bây giờ là thời điểm nghỉ hè, cho nên khoa cũng chưa chọn HSSV để dự thi”. 

Theo thầy Trung, dựa trên thành tích của thí sinh tham dự các kỳ thi tay nghề cấp trường, ban tổ chức hoặc nhà trường sẽ lựa chọn những thí sinh xuất sắc để tham dự kỳ thi tay nghề quốc gia. Kỳ thi này được tổ chức 2 năm/lần, là cơ sở để chọn thí sinh có mặt trong đội tuyển quốc gia được huấn luyện đi thi tay nghề Asean, tay nghề thế giới. Tại kỳ thi tay nghề quốc gia năm 2020, hội đồng thi quốc gia quyết định tăng thêm 3 giờ, nghĩa là cũng tăng thêm mức độ khó. Chẳng hạn, công nghệ 4.0 đưa vào đề thi tương đối nhiều hơn với các nghề như cơ điện tử, hàn công nghệ cao, cắt gọt kim loại đòi hỏi các kỹ năng thực hành thành thạo để hoàn thành sản phẩm, bên cạnh nắm vững lý thuyết.  

Nhiều khó khăn

Điểm lại các kỳ thi tay nghề quốc gia vừa qua mà các trường tại Bình Thuận đã tham gia: Trường Cao đẳng Nghề Bình Thuận tham dự kỳ thi tay nghề quốc gia năm 2012 với các nghề nấu ăn, lắp đặt điện, điện lạnh và đạt giải khuyến khích nghề nấu ăn. Tương tự, tại kỳ thi tay nghề quốc gia năm 2016, HSSV của trường này đạt 2 giải khuyến khích nghề nấu ăn và lắp đặt điện. Năm 2018, duy nhất 1 sinh viên củatrường Cao đẳng Cộng đồng Bình Thuận tham gia kỳ thi tay nghề quốc gia lần thứ 10, với nội dung nghiệp vụ nhà hàng. Như vậy, số lần cũng như số lượng nghề tham dự của các trường tương đối ít.

Cô Thùy Vân giải thích: Trước năm 2018, Trường Cao đẳng Cộng đồng Bình Thuận không thuộc đơn vị chủ quản của Bộ Lao động – Thương binh – xã hội. Đến năm 2018, lần đầu tiên, trường đưa 1 sinh viên tham dự kỳ thi tay nghề quốc gia và gặp nhiều khó khăn. Bởi trường là đơn vị “non trẻ” nhất so các trường có bề dày kinh nghiệm. Giáo viên chưa có kinh nghiệm bồi dưỡng về kỳ thi quốc gia, chỉ truyền đạt những kinh nghiệm đúc kết trong quá trình dạy. Mặc dù thí sinh không đạt được giải, nhưng giáo viên học được ít nhiều kinh nghiệm. Đặc biệt, phần thuyết trình bằng tiếng Anh của thí sinh tại kỳ thi cho nội dung nghiệp vụ nhà hàng, kỹ năng nấu ăn tạo được ấn tượng phong cách trình bày.

Trường Cao đẳng Nghề Bình Thuận đã qua 2 kỳ tham dự cấp quốc gia, ít nhiều cũng có được 1 số kinh nghiệm. Song, qua các cuộc thi trường vẫn còn “trăn trở”. Đó là chương trình đào tạo của trường hiện nay chỉ đáp ứng kỹ năng nghề quốc gia. Kinh phí đầu tư cho tập luyện thấp do không có đủ nguồn kinh phí thuê chuyên gia ôn luyện cho giáo viên lẫn HSSV. Vì vậy, các thí sinh thi nghề nấu ăn, biểu diễn bar chưa đạt được giải cao trong kỳ thi quốc gia, thì chưa thể tiếp cận ở cấp độ ASEAN và quốc tế. Thầy Trung chia sẻ. 

“Bứt phá” cách nào?

Nhìn chung thông qua các kỳ thi cấp trường và cấp quốc gia, các trường khẳng định rằng: Các kỳ thi mang lại lợi ích “kép”, tương hỗ cho nhau; trình độ và tay nghề của các thí sinh đã được nâng lên qua mỗi lần tổ chức kỳ thi tay nghề. Cũng chính các kỳ thi này, nhà trường buộc phải thay đổi chương trình, tăng cường giáo dục kỹ năng mềm cho HSSV, khẳng định thương hiệu của trường đối với các doanh nghiệp. Giáo viên nâng cao tay nghề, thay đổi phương pháp giảng dạy để đảm bảo tay nghề  HSSV tại trường đáp ứng nhu cầu xã hội. Đặc biệt, hội thi tay nghề quốc gia tác động mạnh tới phong trào học tập, nâng cao chất lượng đào tạo dạy nghề.

Với mục đích nâng cao trình độ, kỹ năng nghề của công nhân đáp ứng yêu cầu các doanh nghiệp trong giai đoạn mới, đồng thời giúp các thí sinh nâng cao được thành tích, “đổi màu” huy chương trong kỳ thi cấp quốc gia năm sau, nhà trường phải tăng mức đầu tư kinh phí, thuê chuyên gia và bố trí giáo viên ôn luyện theo đề thi quốc gia đã công bố trước đó. Thí sinh có tay nghề tốt, nhưng nhà trường cũng phải xem xét thái độ tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn lao động, tác phong lao động và tính kỷ luật cao trước khi chọn vào đội. Ngoài các nghề đã từng đăng ký như lắp đặt điện, nấu ăn, điện lạnh, nhà trường sẽ tăng thí sinh tham gia đối với các nghề trọng điểm như quản trị khu resort, điện lạnh, cơ điện tử, dịch vụ nhà hàng trong các kỳ thi cấp quốc gia tới. Thiết nghĩ, muốn có giải cao, các trường phải đầu tư sớm trong suốt quá trình dạy và học; không đợi tới lúc gần thi mới đào tạo, trang bị các kỹ năng.

Trang HIẾU