Kết hợp nhiều hình thức dạy học trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19

Ảnh (The Conversation). Kết hợp các hình thức giảng dạy nhờ công nghệ số

Dạy học trực tuyến qua phần mềm cộng tác (collaborative software)

Theo nghĩa rộng, phần mềm cộng tác (collaborative software) hoặc phần mềm nhóm (groupware) là một ứng dụng trên nền internet được thiết kế để giúp nhiều người cùng thực hiện một công việc chung. Ngày nay, phần mềm cộng tác thường được sử dụng để tổ chức thảo luận, hội họp, dạy học trực tuyến...

Một số phần mềm cộng tác thường gặp là: Skype, Google Hangouts Meet, Vsee, Google Classroom, TrueConf, Microsoft Teams... Phần lớn các phần mềm này đều miễn phí và hoạt động trên máy tính hệ điều hành Windows lẫn điện thoại thông minh hệ điều hành Android, iOS; riêng phần mềm Microsoft Teams chỉ miễn phí đối với cơ sở giáo dục đã đăng ký và được phê duyệt.

Dạy học trực tuyến qua phần mềm cộng tác cho phép tương tác theo thời gian thực (real-time) giữa người dạy với người học và giữa người học với nhau nhưng phụ thuộc vào tính năng của phần mềm, chất lượng đường truyền internet và số người tham dự. Dựa vào đặc điểm của mỗi phần mềm và đặc điểm của cơ sở vật chất, kỹ thuật, người dạy cần chủ động lựa chọn một phần mềm cộng tác phù hợp để triển khai dạy học.

Sử dụng tài nguyên dạy học trực tuyến có sẵn

Sở Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Công văn số 1832/SGDĐT-GDTrH&CN-TX ngày 11/8/2021 giới thiệu tài nguyên dạy học trực tuyến của 02 công ty sau:

- Công ty trách nhiệm hữu hạn Manabie Việt Nam: cung cấp miễn phí tài nguyên trực tuyến các môn học cấp trung học phổ thông đến ngày 30/6/2022.

- Công ty Cổ phần Công nghệ giáo dục 789: cung cấp miễn phí tài nguyên trực tuyến 8 môn học cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông đến tháng 10/2021.

Người dạy có thể xem xét, lựa chọn sử dụng tài nguyên dạy học trực tuyến nói trên hoặc chủ động lựa chọn và sử dụng các sản phẩm khác.

Việc sử dụng tài nguyên dạy học trực tuyến có sẵn giúp người dạy không mất thời gian để soạn bài nhưng về lâu dài phải trả phí sử dụng và bài giảng có thể không theo sát đặc điểm của địa phương, của lớp học. Người dạy có thể bổ khuyết hình thức dạy học này bằng việc điều chỉnh, bổ sung các bài tập, nhiệm vụ thích hợp.

Chia sẻ bài giảng trình chiếu dưới dạng video

Người dạy có thể soạn bài giảng bằng một phần mềm trình chiếu rồi chuyển
bài giảng này thành tập tin video (có tùy chọn chèn thêm giọng nói). Đối với phần mềm Microsoft PowerPoint, sau khi lưu bài giảng đã soạn, người dạy nhấp chuột vào lệnh File, chọn Save & Send rồi lần lượt chọn Creat a Video; Use Recorded Timings and Narrations (máy tính cần có micro); chạy file trình chiếu và bổ sung lời nói vào những chỗ cần thiết; chọn Create Video và lưu bài giảng thành video với định dạng mp4 hoặc wmv.

Tập tin video này có thể chia sẻ trên YouTube, trang web, fanpage của cơ sở giáo dục hoặc gửi vào hộp thư điện tử của người học... Với hình thức này, ngoài việc xem trên nền internet, người học có thể tải tập tin về đĩa cứng hoặc điện thoại thông minh để xem và xem lại bất cứ lúc nào. Bên cạnh những điểm mạnh, hình thức này không hỗ trợ tương tác hai chiều giữa người dạy và người học cũng như giữa người học với nhau. Vì vậy, người dạy có thể hỗ trợ người học thông qua các kênh giao tiếp khác.

Dạy học qua truyền hình

Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Thuận tổ chức ghi hình và phát sóng bài giảng các môn Ngữ văn, Toán, Tiếng Anh của lớp 9 và lớp 12 (6 tiết cho mỗi môn học và mỗi lớp). Lịch phát sóng sẽ được công bố để các cơ sở giáo dục theo dõi.

Thay lời kết luận

Tùy theo tình hình phòng, chống dịch và điều kiện kỹ thuật, các cơ sở giáo dục cần tạo thuận lợi để cán bộ, giáo viên sáng tạo các hình thức dạy học khác hoặc kết hợp nhiều hình thức dạy học nhằm đảm bảo chủ trương “ngừng đến trường nhưng không ngừng học”. Về lâu dài, các hình thức dạy học này không những được huy động trong giai đoạn phòng, chống dịch mà còn được áp dụng trong bối cảnh đổi mới chương trình, sách giáo khoa.

Tại Diễn đàn kinh tế thế giới thứ 47 tổ chức tại Davos (Thụy Sĩ) vào tháng 01/2017, Tổng thư ký Liên đoàn quốc tế giáo dục (Education International) Fred van Leeuwen nói: “Nếu người máy và công nghệ mới ngày càng được sử dụng nhiều để giúp giáo viên cải thiện phương pháp giảng dạy và học tập, không gì trên đời có thể thay thế một giáo viên bằng xương bằng thịt”.

Vì vậy, con người luôn là yếu tố quan trọng trong giáo dục, bất chấp những tiến bộ của khoa học và công nghệ. Việc bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên luôn luôn là công tác cần thiết, vừa phục vụ cho giai đoạn phòng, chống dịch COVID-19, vừa đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình và sách giáo khoa, vừa chuẩn bị cho cách mạng công nghiệp 4.0 đang cận kề.

CÔNG KHANH