Động thái mới: Ông Trump sẽ cứng rắn hơn nữa với Trung Quốc?

Việc Tổng thống đắc cử Mỹ Trump đàm thoại với lãnh đạo Đài Loan vào tuần trước là một chỉ dấu cho thấy có thể ông Trump sẽ theo đuổi cách tiếp cận cứng rắn hơn với Trung Quốc.

                

Tổng thống đắc cử Mỹ Trump. Ảnh: Reuters.

Cuộc điện đàm giữa ông Donald Trump và bà Thái Anh Văn là cuộc điện đàm đầu tiên giữa một Tổng thống đắc cử Mỹ hoặc Tổng thống Mỹ với một lãnh đạo Đài Loan kể từ khi Tổng thống Mỹ Jimmy Carter chuyển sự công nhận ngoại giao từ Đài Loan sang Trung Quốc đại lục vào năm 1979.

Tân Phó Tổng thống đắc cử Mỹ Mike Pence đã xoa dịu Bắc Kinh bằng cách khẳng định đây chỉ là cuộc điện đàm theo phép lịch sự. Tuy nhiên mới đây ông Trump lại làm tình hình nóng lên bằng cách lên mạng Twitter phàn nàn về chính sách kinh tế và quân sự của Trung Quốc.

Các nhà phân tích, bao gồm các cựu quan chức cấp cao của Mỹ, cho rằng cuộc điện đàm trên chính là dấu hiệu đầu tiên cho thấy Mỹ sẽ cứng rắn hơn với Trung Quốc. Cụ thể Mỹ có thể tăng cường lực lượng quân sự để đáp trả sức mạnh ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở châu Á-Thái Bình Dương.

Tờ New York Times dẫn lời Jon Huntsman – một trong các ứng viên làm Ngoại trưởng cho ông Trump, khẳng định Đài Loan có thể là một “đòn bẩy hữu ích” trong quan hệ với Trung Quốc.

Cố vấn ông Trum là Peter Navarro, và cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc John Bolton, đều đề xuất tăng cường quan hệ với Đài Loan để gây áp lực với Trung Quốc, buộc họ phải lùi bước trong tham vọng lãnh thổ ở Đông Á.

Ông Navarro đã có nhiều cuốn sách và phim tài liệu dài kỳ cảnh báo về mối đe dọa từ sự trỗi dậy của Trung Quốc. Ông ủng hộ việc thắt chặt quan hệ với Đài Loan, bao gồm việc trợ giúp phát triển tàu ngầm hạt nhân.

Ông Navarro thậm chí còn lập luận rằng Washington nên ngừng đề cập đến chính sách “một Trung Quốc”, đồng thời không đề cập đến việc công nhận Đài Loan độc lập, vì theo ông thì “không cần thiết phải chọc giận gấu trúc (ám chỉ Trung Quốc)”.

Trong khi đó ông Bolton lại cứng rắn hơn nữa. Trong một bài viết hồi tháng 1, ông bênh vực việc ủng hộ mở rộng quan hệ ngoại giao với Đài Loan, có thể bắt đầu tiếp đón các nhà ngoại giao Đài Loan một cách chính thức tại Bộ Ngoại giao Mỹ và tiến tới khôi phục hoàn toàn việc công nhận ngoại giao với Đài Loan.

Evan Medeiros, một cựu quan chức từng làm cố vấn cho Tổng thống Obama về vấn đề Đông Á, cho rằng đây là một cách tiếp cận đầy rủi ro.

Medeiros nói: “Trung Quốc đã nói rất rõ vào giữa thập niên 1990 rằng vấn đề Đài Loan là vấn đề chiến tranh và hòa bình. Liệu Mỹ có nên thách thức điều đó hay không?”

Ông nói tiếp: “Vấn đề Đài Loan rất nhạy cảm về chính trị và chiếm vị trí cao trong các ưu tiên lợi ích của Trung Quốc. Họ không đổi lấy bất cứ điều gì để từ bỏ chính sách đó. Nếu Mỹ quyết định thiết lập quan hệ ngoại giao bình thường với Đài Loan, điều này có thể dễ dàng dẫn tới khủng hoảng quân sự ở Đông Bắc Á”.

Douglas Paal – người đại diện cho Mỹ ở Đài Loan từ năm 2002 đến 2006, cho rằng cách tiếp cận của các cố vấn cho ông Trump có lẽ bắt nguồn từ thập niên 1990 khi mà Trung Quốc yếu hơn bây giờ rất nhiều./.

Trung Hiếu/VOV