Khiếu nại giảm nhưng luật còn vướng

Số vụ giảm dần

Minh chứng cho điều này là việc giải quyết của các cơ quan chức năng trong tỉnh đối với các đơn thư tiếp nhận của tổ chức, cá nhân giảm dần từng năm. Nếu như 6 tháng cuối của năm 2012, toàn tỉnh giải quyết 679/762 đơn khiếu nại (đạt 91,51%) thì cả năm 2014 chỉ còn 656/743 đơn, năm 2015 là 272/312 đơn và 6 tháng 2016  đã giải quyết được 157/212 đơn thư khiếu nại. Đa số đơn thư khiếu nại chủ yếu về tranh chấp đất đai, thu hồi đất không được đền bù hoặc đền bù không thỏa đáng. Cá biệt có những vụ việc người dân khiếu nại chính quyền cấp chứng nhận quyền sử dụng đất không đúng quy định và khiếu nại về chế độ, chính sách đối với người có công. Nếu xét về con số, có thể thấy rằng số vụ giảm hẳn theo từng năm – đây là điều đáng mừng, vì giải quyết những vụ việc liên quan đến đất đai vô cùng phức tạp, rắc rối. Ở chừng mực nào đó, có thể người dân chưa hiểu hết các văn bản pháp luật về quy định đất đai thay đổi qua từng thời kỳ. Nhưng cũng có ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực pháp lý cho rằng do cán bộ cố tình vận dụng sai, làm thiệt hại quyền, lợi ích chính đáng của dân. Khi người dân thấy quyền lợi của mình bị tổn thất, cơ quan chức năng giải quyết chưa thấu tình đạt lý, tất nhiên khiếu nại sẽ diễn ra. Tuy nhiên, cũng có nhiều vụ việc người dân khiếu nại dai dẳng dù nội dung đã được các cơ quan ở trung ương kết luận rồi nhưng họ vẫn không đồng tình. Sau gần 4 năm thực hiện Luật Khiếu nại, trên địa bàn tỉnh ta đã giải quyết dứt điểm 5/5 vụ được cho là khiếu nại phức tạp, tồn đọng và kéo dài. Được biết hiện nay, UBND tỉnh giao Thanh tra tỉnh cùng các sở, ngành, đơn vị kiểm tra, rà soát 82 vụ việc tồn đọng, phức tạp phối hợp với Thanh tra Chính phủ thống nhất giải quyết xong 65 vụ, hiện còn 17 vụ tiếp tục giải quyết dứt điểm trong thời gian đến.

 Còn những bất cập

Quá trình thực thi luật ắt sẽ có nhiều nảy sinh, vướng mắc khi áp dụng trong thực tiễn và Luật Khiếu nại cũng là một ví dụ. Điển hình là việc giải quyết khiếu nại lần đầu, trong đó có thủ tục giải quyết  khiếu nại rút gọn. Song, tại khoản 2, điều 30 Luật Khiếu nại quy định: “Người giải quyết khiếu nại có trách nhiệm thông báo bằng văn bản với người khiếu nại, người bị khiếu nại… biết thời gian địa điểm, nội dung việc đối thoại”. Cụ thể với trường hợp chủ tịch xã, chủ tịch huyện là người giải quyết khiếu nại lần đầu cũng là người bị khiếu nại thì quy định này không phù hợp. Không thể có chuyện người bị khiếu nại tự mình ra văn bản thông báo cho bản thân, khác nào câu chuyện “vừa đá bóng, vừa thổi còi”. Tiếp nữa là khi quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, người giải quyết khiếu nại đã chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền tổ chức thi hành nhưng lại vướng về quy định. Điều 9 Luật Khiếu nại quy định thời hiệu khiếu nại là 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính, hành vi hành chính. Trong khi đó, điều 104 Luật Tố tụng hành chính quy định thời hiệu khởi kiện đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính là 1 năm. Chính vì vậy đã gây trở ngại cho việc tổ chức thi hành các quyết định hành chính có hiệu lực pháp luật.

Như Nguyễn