Quản lý thuế thanh long: Vẫn còn thất thu

Thu đạt dưới 40%

Toàn tỉnh hiện có 232 tổ chức, cá nhân kinh doanh trái thanh long gồm 179 hộ kinh doanh, 50 doanh nghiệp, cơ sở thu mua, sơ chế, đóng gói. Huyện Hàm Thuận Nam, Hàm Thuận Bắc  là 2 địa phương có số tổ chức, cá nhân kinh doanh thanh long được quản lý nhiều nhất trên địa bàn tỉnh. Từ năm 2015 đến nay, số lượng các tổ chức kinh doanh trái thanh long có sự sụt giảm,  nhiều nhất tại huyện Hàm Thuận Nam giảm 19 đơn vị so với năm 2014.

Ông Nguyễn Xuân Phong - Phó Cục Thuế tỉnh cho biết: “Mặc dù nguồn thu thuế từ thanh long chiếm tỷ lệ còn thấp từ 0,4 - 0,5% tổng thu ngân sách bình quân của tỉnh, nhưng đánh giá chung nguồn thu này vẫn còn thất thu. Tỷ lệ sản lượng thanh long được quản lý thuế chỉ đạt dưới 40%, số còn lại hơn 60% sản lượng thanh long tiêu thụ ra ngoài thị trường không làm nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước”. Đơn cử, 6 tháng đầu năm 2016, sản lượng thu hoạch 265.000 tấn, ngành thuế quản lý thu thuế chỉ được 46.000 tấn, đạt khoảng  20% sản lượng. Thống kê của cơ quan thuế cho biết: Năm 2015, tổng số thuế phải nộp theo kê khai của các tổ chức, cá nhân là 11.423 triệu đồng, giảm 20,52% so tổng số thuế phải nộp theo kê khai năm 2014. Tuy nhiên, tổng số thuế đã nộp vào ngân sách nhà nước của các đơn vị kinh doanh trái thanh long trên địa bàn tỉnh năm 2015 chỉ đạt 9.985 triệu đồng, giảm 4.328 triệu đồng so với năm 2014.

Nguyên nhân và giải pháp

Thời gian qua, hoạt động sản xuất và kinh doanh trái thanh long trên địa bàn tỉnh đang gặp nhiều khó khăn. Trong đó phải kể đến giá cả biến động, tình trạng cạnh tranh mua bán ép giá làm cho giá cả không ổn định, thị trường tiêu thụ chưa được mở rộng. Một số cơ sở tiếp tay cho thương nhân người nước ngoài đứng sau khống chế giá mua bán trái thanh long. Ngoài ra, gần đây trên cây thanh long xuất hiện nhiều loại sâu bệnh như đốm nâu, vàng cành, cháy cành... làm chất lượng trái giảm, không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Ông Phong cho biết thêm: Hiện cơ chế hoạt động “kinh doanh thanh long” đang gây những vướng mắc trong thu thuế. Căn cứ pháp lý duy nhất để kê khai tính thuế, nộp thuế, thanh tra, kiểm tra là hóa đơn, chứng từ mua bán hàng hóa… nhưng thực tế ngành thuế không kiểm soát được. Luật Thuế cho phép người mua thanh long được sử dụng bảng kê mua hàng mà không cần hóa đơn. Điều này tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thể kê khai khống số lượng, giá cả hàng mua vào, bán ra. Bên cạnh đó, chính sách mới quy định thuế GTGT dẫn đến việc đa số các đơn vị kinh doanh trái thanh long không phát sinh số thuế GTGT phải nộp. Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, hiện nay việc đối chiếu kiểm tra giá mua trên bảng kê thu mua hàng hóa, cũng như giá bán nhằm xác định chi phí hợp lý và doanh thu của doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn do thiếu căn cứ xác định giá thị trường tại thời điểm mua bán. Điều này gây ảnh hưởng doanh thu bán hàng và số thuế nộp vào ngân sách nhà nước.

Để công tác quản lý thuế thanh long tốt hơn, ngành thuế đang đẩy mạnh giám sát hồ sơ khai thuế của các đơn vị kinh doanh để kịp thời xử lý theo quy định. Theo đó, Cục Thuế chỉ đạo chi cục thuế các huyện, thị kiểm tra, xác minh giá mua và số lượng mua vào trên bảng kê thu mua kèm chứng từ thanh toán để tổng hợp số lượng và doanh thu bán ra đối với hộ kinh doanh đang quản lý. Phối hợp các cơ quan chức năng, địa phương làm tốt công tác chống thất thu đối với lĩnh vực kinh doanh trái thanh long và xử lý nợ đọng.

                              

Sản lượng thanh long    Bình Thuận hàng năm đều tăng, nhưng nguồn thu ngân sách    từ các doanh nghiệp    kinh doanh thanh long giảm so với sản lượng tiêu thụ được...

Đóng gói xuất khẩu    thanh long

Thanh Duyên