“Tam Khanh” của Bình Thuận

15/07/2016, 09:00

BT- Bình Thuận là quê hương của biển xanh và nắng gió. Miền đất cực Nam Trung bộ này đã sinh ra nhiều nhà thơ tài hoa. Một điều thi vị là ở quê hương Bình Thuận có đến 3 nhà thơ đều có bút hiệu tên Khanh. Đó là Vũ Anh Khanh, Hoài Khanh và Thiếu Khanh.

Vũ Anh Khanh là bút danh của Võ Văn Khanh. Ông sinh năm 1926 tại Mũi Né thuộc thành phố Phan Thiết, qua đời vào năm 1956 (?). Vũ Anh Khanh là một cây bút chuyên viết truyện ngắn và tiểu thuyết. Tác phẩm Vũ Anh Khanh có giá trị, tiêu biểu cho dòng văn chương thời kỳ chống Pháp ở Nam bộ. Nhưng dường như nhiều người chỉ nhớ đến Vũ Anh Khanh qua bài thơ "Tha La xóm đạo":

"Đây Tha La xóm đạo

Có trái ngọt, cây lành

Tôi về thăm một dạo

Giữa mùa nắng vàng hanh

..."

(Trích bài thơ "Tha La xóm đạo")

Từ khi ra đời đến hôm nay, bài thơ "Tha La xóm đạo" đã được gần 70 năm. Qua thời gian, "Tha La xóm đạo" vẫn còn đọng mãi trong lòng người yêu thơ và sống mãi với đời.

Nhà thơ Hoài Khanh tên thật là Võ Văn Quế, sinh ngày 13/6/1933 tại Đức Nghĩa, Phan Thiết. Ông từ trần vào lúc 2 giờ ngày 23/3/2016 tại Biên Hòa, Đồng Nai. Từ thuở đôi mươi, Hoài Khanh đã viết những câu thơ mà khi đọc xong nhiều người cảm nhận như có cơn gió buốt lạnh thổi buốt qua tâm hồn mình:

"Qua sông là một nhịp cầu

Qua tôi là một kiếp sầu vô chung"

Rất nhiều người yêu thơ mãi đến hôm nay vẫn còn say mê bài thơ "Ngồi lại bên cầu" của Hoài Khanh.

 Hoài Khanh đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nền thi ca Việt Nam ở nửa sau thế kỷ XX.

"Rồi em lại ra đi như đã đến

Dòng sông kia vẫn cứ chảy xa mù

Ta ngồi lại bên cầu thương dĩ vãng

Nghe giữa hồn cây cỏ mọc hoang vu".

(Trích: "Thân phận")

Thiếu Khanh tên thật là Nguyễn Huỳnh Điệp, sinh năm 1942 tại làng Bình Thạnh thuộc huyện Tuy Phong. Ông hiện sống tại thành phố Hồ Chí Minh. Thiếu Khanh làm thơ, viết văn, dạy học và làm biên dịch... Đối với thơ, Thiếu Khanh đã xuất bản được các thi phẩm: Khơi dòng (in chung, 1968), Trong cơn thao thức (1971). Bên cạnh, Thiếu Khanh còn soạn và xuất bản tự điển Việt Anh.

Nhiều người yêu thơ nhớ mãi những câu thơ của Thiếu Khanh. Những ai có tâm hồn thi sĩ đều thấy hai câu thơ của Thiếu Khanh gần với tâm sự của mình:

"Yêu em ta bỗng thành thi sĩ

Thơ lính hong ngời mắt mỹ nhân"

Thơ Thiếu Khanh nhiều cung bậc tình cảm. Bên cạnh những bài thơ trữ tình, Thiếu Khanh có những câu thơ hào sảng, lãng mạn đầy khí phách của một hiệp sĩ giang hồ:

"Ngày rỗi nằm khoèo xem tiểu thuyết

Kiều Phong ngộ sát ả A Châu!

Hỡi ơi đời chẳng dung hào kiệt

Càng lắm tài hoa chóng bạc đầu

Ta đâu muốn cao như ngọn núi

Suốt đời bịa đặt những tình nhân

Rừng sâu ngày tháng đi lầm lũi

Nhớ thương hờ cho đỡ mỏi chân

Lòng người hẹp như chữ O nhỏ mọn

Nên không dung nổi một chân tài

Em từ chối cùng ta mưu việc lớn

Đời chỉ dùng ta một chú cai!

..."

(Trích: Đời không dung người hào kiệt)

Bài thơ cũng nói lên tâm trạng của những người bất đắc chí, không gặp thời trong một giai đoạn  xã hội. Đây cũng là nỗi lòng của nhiều người trong một giai đoạn lịch sử nào đó của cuộc đời mình.

Thơ Thiếu Khanh bàng bạc hình ảnh của làng Bình Thạnh quê hương anh. Làng biển xa xôi ấy đã đi vào thơ, gắn bó tình cảm, cùng những ưu tư, trăn trở về cuộc sống của Thiếu Khanh trong cuộc đời:

Về Bình Thạnh nghe con chim kêu

                             “thương cô áo cụt”

Lòng xốn xang bứt rứt chỗ ăn nằm

Đã thay lá cánh rừng xưa mấy lượt

Tội con chim chung tình thương suốt mười năm

Mười năm là tính lần thay lịch

Ba ngàn sáu trăm năm mươi ngày

Một ngày dài suốt ba năm nhớ

Ai đếm nhớ bằng những lóng tay

Mười năm lưu lạc không về biển

Tiếng sóng trong anh đã nhạt nhòa

Rốt cuộc anh thành tên lãng tử

Lạt dần giọt muối ngấm trong da

Con chim biểu thương cô áo cụt

Mười năm anh tiếc áo em dài

Quê anh chất phác như bầu bí

Em ngại về làm khách vãng lai

Ai nói dối con chim kêu “bắt cô trói cột”

Anh làm sao nỡ trói lòng mình

Em bay cho hết mười năm nhớ

Để lại ngàn năm phấn bướm tình

Dẫu không muốn giết người trong mộng

Biết giấu vào đâu nỗi nhớ thương

Trương Chi thổi sáo trên sông nước

Anh thổi lòng anh giữa phố phường

Mười năm - hay tiếp trăm năm nữa

Nghe tiếng chim lòng vẫn xốn xang

Dẫu tu nghìn năm chùa Cổ Thạch

Anh cũng không sao đến Niết Bàn

Mười năm trở về làng Bình Thạnh

Con đường cát nóng rát bàn chân

Ước chi hồi đó em tan biến

Như thể chưa từng xuống thế gian.

(Bài thơ: Mười năm)

Các nhà thơ Vũ Anh Khanh, Hoài Khanh và Thiếu Khanh xuất hiện trên thi đàn vào những thời đại, thời điểm khác nhau. Nhưng, trong thơ cả “Tam Khanh” đều có một nét chung là thể hiện tình yêu sâu đậm đối với quê hương, đất nước. Mỗi người mỗi cung bậc đã góp phần làm cho dòng chảy của thi ca Việt Nam thêm phần phong phú và đầy hương sắc.

 LÊ NGỌC TRÁC


Related articles

(0) Comments
Focus
Do not miss
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
“Tam Khanh” của Bình Thuận