Khoảnh khắc tuổi chớm đông

Tuổi Nguyễn Du bao giờ”

(Khương Hữu Dụng)

Nếu như mỗi người đều nhất nhất tuân theo một quy luật tất yếu của vận động sinh mệnh nào đó thì quy luật này chính là số phận của con người. Sinh ra, có xuân hạ thu thì ắt phải có đông. Tuổi chớm đông cũng vậy, không có gì ngược với quy luật, từ những cơn nắng quái bám theo chút thất bại dở dang của đời người đến những mẫn cảm, hay mủi lòng của các nguyện vọng tình cảm.

Bà Năm ở xóm tôi cứ luôn miệng nói cuộc đời mình “tiêu tan rồi” chỉ vì đứa con gái út bỏ xứ ra đi biền biệt. Bà đã trải qua một mùa đông lạnh lẽo khủng khiếp của đời người trong nỗi mong ngóng đứa con từ phương trời xa. Có lúc bà tất tả vừa chạy ra cổng vừa cười toe kéo cái miệng móm xọm lên đến mang tai mà oang oang báo với mọi người “Con Út về! Con Út nhà tôi về!”. Mọi người ngó con đường trống trơn, tịnh không một bóng người mà xót thương cho người mẹ đến tuổi trông con đợi cháu, đến cái tuổi đôi lúc hóa lẩn thẩn nhớ cuồng tưởng mộng. Thật ra đó là sự cô đơn và xu hướng vin vào những điều có được hoặc tưởng là có được để sống.

Tôi có một cô bạn học, lâu ngày gặp lại thấy khuôn mặt nhuận sắc tươi tắn trẻ hẳn so với trước đây, nói chuyện mới biết cô đã buông bỏ được “cục đá” buồn giận rất nặng bên mình. Cô tâm sự: “Trước đây, mình buồn bà má của mình lắm, má đối xử không công bằng với các con trong nhà. Giờ, mình hiểu ra không ai hoàn hảo cả, ngay cả má đẻ ra mình. Do kỳ vọng quá nhiều nên mình thất vọng nặng nề một thời gian dài. Giờ thì nhìn mọi chuyện rõ ràng hơn nên khỏe re trong người”. Tôi nghĩ cũng do chính chuyện giải quyết rốt ráo vấn đề nội tâm mà các nhà tu chân chính đều có khuôn mặt rất đẹp. Điều mà mọi người gọi là “Được ơn” này một phần cũng từ tâm mà ra.

Tuổi chớm đông đạp giọt sương trên ngọn cỏ đoán biết được mưa gió hay nắng đẹp sắp về, nghe vài câu nói đã biết người đối diện ra sao. Kinh nghiệm suốt đời đúc kết lại làm cho người chớm đông vốn chín chắn, mẩn cảm lại càng bén nhạy hơn, cái gì nghe không xuôi tai là lánh xa ngay. Ở đời, đâu cứ phải kẻ ác không nói điều thiện, người thiện không nói điều ác, bởi vậy để nhận chân người ở tuổi chớm đông thường kết hợp cả trực giác và kinh nghiệm đã đi qua bao mùa giông bão của mình. Nhưng có một điều mâu thuẫn ở một số người chớm đông lại rất thích nghe những điều bùi tai, tâng bốc, đề cao, nhất là những người có chút chức sắc hoặc còn đang cuồng mê trong cơn danh vọng hư vinh. Chứng lười biếng, mệt mỏi, muốn đưa đẩy, đẩy đưa cho xong chuyện đã dẫn con người ta đến sự lẫn lộn thật giả, lẫn lộn sự thành tâm và thói nịnh bợ. Đó là cơn khủng hoảng có thật, nó dẫn tới bệnh thích được nịnh bợ khá phổ biến hiện nay.

Con người đứng giữa trời đất, sống giữa trời đất, nếu hiểu câu “nhân thân tiểu vũ trụ”, cái gì có trong trời đất đều có ở mỗi con người, thì an nhiên trong vận động sinh mệnh của mình. Dù là mùa nào của đời người thì đời sống thật, sống khỏe, sống đẹp, cống hiến hết mình, vô vị lợi, cho tha nhân, cho cộng đồng, cho xã hội cũng là những khoảnh khắc ý nghĩa và đáng trân trọng.

Chớm đông đâu hẳn đã già

Khi xong hết việc ta đà sang sông

Tóm lại, thoải mái tinh thần sẽ thắng hết tất cả!

Nguyễn Hiệp